Przepisywanie

Przepisywanie było niegdyś uważane za najbardziej skuteczny środek nauczania ortografii. Później spotkało się jednak z ostrą krytyką. Owa krytyka była słuszna, gdyż przepisywanie tekstu traktowano wówczas w sposób mechaniczny, bezmyślny, co prowadziło tylko do kopiowania, a nie przyczyniało się do usprawniania poprawnego pisania. Nie należy jednak całkiem rezygnować z tego typu ćwiczeń, gdyż mogą one okazać się korzystne, o ile będą miały charakter pracy świadomej, a nawet twórczej. Aby tak było, muszą być przy stosowaniu tego rodzaju ćwiczeń spełnione następujące warunki: uczeń musi dokładnie rozumieć tekst, który mu się daje do przepisywania, ćwiczenie musi mieć charakter jak najbardziej kształcący, skłaniać ucznia do myślenia. Wszelkiego rodzaju ćwiczenia, polegające na przepisywaniu, powinny być kombinowane, dotyczyć kilku problemów, gdyż w ten sposób rozwija się spostrzegawczość uczniów i ich uwagę. Równocześnie nauczyciel uzyskuje możność sprawdzenia umiejętności stosowania przez uczniów norm ortograficznych. Najprostszym rodzajem takiego ćwiczenia będzie wypisywanie z podanego tekstu ?dań lub wyrazów, w których znajdą się przykłady dotyczące wysuniętego problemu, np.: „Wypisz z podanego tekstu wyrazy z o niewymiennym”. Bardziej twórczy charakter będą miały ćwiczenia następujące: „Wypisz wyrazy z ó niewymiennym i objaśnij ich pisownię”. Jeszcze bardziej wartościowe będą ćwiczenia o charakterze kombinowanym, jak np.: „Wypisz z podanego tekstu czasowniki użyte w 3. osobie liczby pojedynczej i porównaj z formą bezokolicznika” albo: „Przepisz podane w tekście wyrazy i uzasadnij ich pisownię oraz zastosuj je w zdaniu”. Równie kształcące są ćwiczenia polegające na uzupełnianiu brakujących w wyrazach liter, brakujących w tekście wyrazów lub ich części. Będą to ćwiczenia w rodzaju: „Uzupełnij brakujące w wyrazach litery” lub „Uzupełnij zdania brakującymi wyrazami”. Mogą też w grę wchodzić ćwiczenia bardziej kombinowane, np.: „Zastąp wyrazy podkreślone innymi wyrazami bliskoznacznymi, w których będzie litera h”.